Hướng dẫn thủ tục mua bán đất đai theo quy định

Mua bán đất đai luôn là một trong những giao dịch quan trọng và có giá trị lớn trong đời sống kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, nếu không nắm rõ thủ tục mua bán đất đai theo quy định, người mua và người bán có thể gặp rủi ro pháp lý, tranh chấp, thậm chí mất trắng tài sản. Bài viết này, công ty luật Đỗ Gia Việt sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, giúp bạn yên tâm hơn khi thực hiện giao dịch.

Tại sao người dân cần nắm rõ thủ tục mua bán đất đai?

Việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất không chỉ đơn thuần là giao dịch dân sự mà còn gắn liền với nhiều quy định pháp luật chặt chẽ. Nếu không tuân thủ:

Hợp đồng có thể bị vô hiệu.
Người mua không được cấp sổ đỏ đứng tên.
Cả hai bên có thể bị xử phạt hành chính hoặc tranh chấp kéo dài.

Do đó, hiểu và tuân thủ đúng hướng dẫn thủ tục mua bán đất đai theo quy định là điều bắt buộc để đảm bảo tính pháp lý, quyền lợi và tránh rủi ro.

Kiểm tra điều kiện chuyển nhượng trước khi giao dịch

Điều kiện về quyền sử dụng đất

Theo Luật Đất đai 2024, để được phép chuyển nhượng, mảnh đất cần đáp ứng:

Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hợp pháp.
Đất không có tranh chấp hoặc đã được giải quyết tranh chấp bằng bản án/quyết định có hiệu lực pháp luật.
Không bị kê biên để bảo đảm thi hành án.
Đang trong thời hạn sử dụng đất.
Không thuộc diện bị thu hồi hoặc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.

Điều kiện đối với nhà ở (nếu có nhà gắn liền với đất)

Theo Luật Nhà ở 2023, nhà ở được phép mua bán khi:

Có Giấy chứng nhận (trừ một số trường hợp đặc biệt).
Không có tranh chấp, khiếu kiện.
Không bị kê biên, giải tỏa, phá dỡ.
Trong thời hạn sở hữu hợp pháp.

Lưu ý: Người mua cần yêu cầu người bán cung cấp hồ sơ pháp lý đầy đủ, tránh trường hợp mua phải tài sản vướng quy hoạch hoặc đang bị thế chấp.

Kiểm tra sổ đỏ, quy hoạch và tình trạng thế chấp

Đây là bước cực kỳ quan trọng để loại bỏ rủi ro. Người mua nên:

Đến Văn phòng đăng ký đất đai để tra cứu thông tin về thửa đất.
Kiểm tra tính thật/giả của sổ đỏ.
Xác minh xem đất có nằm trong quy hoạch, có bị thế chấp ngân hàng hay đang tranh chấp không.

Điều này giúp đảm bảo tài sản mua bán hoàn toàn hợp pháp và đủ điều kiện chuyển nhượng.

Quy trình thủ tục mua bán đất đai theo quy định

Công ty luật Đỗ Gia Việt hướng dẫn thủ tục mua bán đất đai theo quy định, giúp bạn nắm rõ quy trình 4 bước cơ bản.

Bước 1: Lập hợp đồng đặt cọc (không bắt buộc)

Hợp đồng đặt cọc giúp các bên có sự ràng buộc trước khi ký hợp đồng chuyển nhượng chính thức.
Nội dung hợp đồng cần quy định rõ: số tiền đặt cọc, thời gian ký hợp đồng chính thức, trách nhiệm nếu vi phạm.

Bước 2: Công chứng hợp đồng chuyển nhượng

Theo Luật Đất đai, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực.
Hai bên cần mang theo: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, CMND/CCCD, sổ hộ khẩu và các giấy tờ liên quan.

Bước 3: Khai thuế và nộp lệ phí

Thuế thu nhập cá nhân: Bên bán phải nộp (trừ trường hợp được miễn).
Lệ phí trước bạ: Thông thường bên mua nộp (có thể thỏa thuận khác).
Phí thẩm định hồ sơ: Do HĐND cấp tỉnh quy định.

Bước 4: Đăng ký sang tên tại cơ quan có thẩm quyền

Người mua cần chuẩn bị hồ sơ gồm:

Đơn đăng ký biến động theo mẫu.
Hợp đồng chuyển nhượng đã công chứng.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bản gốc.
Tờ khai thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ.

Nơi nộp hồ sơ: Bộ phận một cửa UBND cấp huyện hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.

Thời hạn giải quyết: Không quá 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ (không tính ngày nghỉ, lễ, thời gian nghĩa vụ tài chính).

Các khoản chi phí khi mua bán đất đai

Thực hiện theo hướng dẫn thủ tục mua bán đất đai theo quy định, ngoài nắm rõ các bước, người dân cũng phải lưu ý các khoản phí sau:

Phí công chứng: từ 50.000 đồng đến tối đa 70 triệu đồng, tùy giá trị hợp đồng.
Thuế thu nhập cá nhân: bằng 2% giá trị chuyển nhượng.
Lệ phí trước bạ: bằng 0,5% giá trị chuyển nhượng.
Phí thẩm định hồ sơ: theo quy định của từng địa phương.

Việc nắm rõ chi phí giúp các bên chủ động tài chính và tránh tranh chấp về nghĩa vụ nộp.

Một số lưu ý quan trọng khi mua bán đất đai

Luôn ký kết hợp đồng công chứng để đảm bảo tính pháp lý.
Không nên giao dịch bằng giấy viết tay vì hợp đồng có thể bị vô hiệu.
Nên nhờ luật sư tư vấn để kiểm tra hồ sơ pháp lý, soạn thảo hợp đồng và hỗ trợ trong quá trình sang tên.
Tránh giao dịch “hai giá” (ghi thấp hơn thực tế để giảm thuế) vì có thể bị xử lý vi phạm pháp luật.

Dịch vụ hỗ trợ thủ tục mua bán đất đai

Thực tế, không phải ai cũng am hiểu pháp luật và đủ kinh nghiệm để tự mình thực hiện thủ tục mua bán đất đai theo quy định. Do đó, việc tìm đến sự hỗ trợ từ luật sư đất đai là giải pháp an toàn.

Luật sư sẽ giúp:

Kiểm tra hồ sơ pháp lý và tính hợp lệ của bất động sản.
Soạn thảo, rà soát hợp đồng đặt cọc, hợp đồng chuyển nhượng.
Tư vấn về thuế, phí và quyền lợi các bên.
Đại diện khách hàng làm việc với cơ quan nhà nước trong quá trình sang tên.

Nhờ đó, khách hàng tiết kiệm thời gian, giảm thiểu rủi ro và đảm bảo quyền lợi tối đa.

Trên đây là hướng dẫn thủ tục mua bán đất đai theo quy định mới nhất 2025 mà người dân cần nắm rõ trước khi giao dịch. Việc tuân thủ đầy đủ quy trình không chỉ giúp hợp đồng có hiệu lực pháp lý mà còn tránh được những tranh chấp không đáng có.

Nếu bạn đang chuẩn bị mua bán đất đai nhưng còn băn khoăn về pháp lý, hãy tham khảo dịch vụ tại công ty luật sư uy tín tại Hà Nội hoặc tìm đến văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội như Công ty luật Đỗ Gia Việt để được tư vấn, đồng hành và bảo vệ quyền lợi tốt nhất.