Nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm thiêng liêng của công dân Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình học tập hoặc tham gia đào tạo nghề, rất nhiều bạn trẻ thắc mắc: “Đang học trung cấp có được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự không?” Đây là câu hỏi rất phổ biến, đặc biệt với những học viên đang học tại các trường trung cấp, trung tâm giáo dục nghề nghiệp giáo dục thường xuyên.
Để trả lời chính xác, cần dựa vào Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 và các văn bản hướng dẫn liên quan. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết, đầy đủ, chính xác theo quy định hiện hành để người học hiểu rõ quyền, nghĩa vụ, cũng như giải pháp pháp lý khi cần xử lý tình huống thực tế.
Cơ sở pháp lý quy định về tạm hoãn nghĩa vụ quân sự
Để xác định ai được tạm hoãn gọi nhập ngũ, phải căn cứ:
- Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015.
- Nghị định hướng dẫn về tuyển quân, kiểm tra sức khỏe, tạm hoãn và miễn nghĩa vụ quân sự.
- Các văn bản giải thích, hướng dẫn của Bộ Quốc phòng và cơ quan quân sự địa phương.
Luật đã liệt kê cụ thể và giới hạn các trường hợp được tạm hoãn. Chỉ những trường hợp được ghi trong luật mới có hiệu lực, ngoài danh sách sẽ không được tạm hoãn, kể cả vì lý do đang đi học.
Trong danh mục các đối tượng được tạm hoãn, chỉ có:
- Học sinh các cơ sở giáo dục phổ thông.
- Sinh viên đại học hệ chính quy.
- Sinh viên cao đẳng hệ chính quy.
KHÔNG có học trung cấp trong danh sách này.
Vậy học trung cấp có được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự không?
Câu trả lời theo quy định pháp luật hiện hành là: KHÔNG.
Người đang học trình độ trung cấp không thuộc đối tượng được tạm hoãn gọi nhập ngũ theo Luật Nghĩa vụ quân sự.
Điều này áp dụng cho:
- Trung cấp chuyên nghiệp
- Trung cấp nghề
- Trung cấp tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp
- Trung cấp tại trường trung cấp, trường cao đẳng (hệ trung cấp)
- Trung cấp hệ vừa học vừa làm hoặc hệ chính quy
Lý do:
- Chính sách quốc phòng chỉ cho phép tạm hoãn đối với hệ đại học và cao đẳng chính quy.
- Học trung cấp được xếp vào nhóm đào tạo nghề, không phải hệ đào tạo được ưu tiên tạm hoãn.
- Bộ Quốc phòng đã nhiều lần trả lời rằng chưa có chủ trương mở rộng tạm hoãn cho trình độ trung cấp.
Do vậy, nếu bạn đang học trung cấp mà nhận được lệnh khám sức khỏe NVQS hoặc lệnh gọi nhập ngũ, bạn vẫn phải thực hiện nghĩa vụ như những công dân khác.
Vì sao học trung cấp không được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự?
Có 3 lý do chính:
(1) Ưu tiên nguồn nhân lực
Nhà nước ưu tiên giữ lực lượng sinh viên đại học, cao đẳng hệ chính quy để đảm bảo đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển kinh tế.
(2) Học trung cấp không phải hệ đào tạo dài hạn
Các khóa trung cấp thường có thời gian học ngắn hơn, linh hoạt hơn, và có thể tạm dừng hoặc bảo lưu để thực hiện nghĩa vụ quân sự.
(3) Bảo đảm công bằng trong tuyển quân
Nhiều địa phương thiếu nguồn công dân nhập ngũ; nếu cho hoãn diện trung cấp, số lượng thanh niên trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ sẽ giảm mạnh.
Học trung cấp vẫn có thể được tạm hoãn trong các trường hợp khác
Dù không được tạm hoãn vì đang học trung cấp, bạn vẫn có quyền xin tạm hoãn nếu thuộc một trong các trường hợp khác được pháp luật cho phép. Một số trường hợp gồm:
Sức khỏe không đạt, hội đồng khám sức khỏe kết luận không đủ điều kiện phục vụ tại ngũ.
Lao động duy nhất nuôi người phụ thuộc
Ví dụ:
- Nuôi cha/mẹ già yếu không còn khả năng lao động
- Nuôi em nhỏ chưa đến tuổi lao động
- Nuôi người khuyết tật nặng
Gia đình bị thiên tai, tai nạn, mất mát nghiêm trọng chưa thể ổn định.
Là người trực tiếp chăm sóc người bệnh nặng, có xác nhận y tế hợp pháp.
Là cán bộ, công chức, viên chức được điều động đến vùng đặc biệt khó khăn
Có anh/chị/em ruột đang phục vụ tại ngũ
Tùy từng địa phương xem xét.
=> Như vậy, dù học trung cấp không phải lý do hợp pháp để tạm hoãn, bạn vẫn có thể được xem xét nếu rơi vào các trường hợp đặc biệt khác.
Học trung cấp và quy định về độ tuổi gọi nhập ngũ
Một số bạn nghĩ rằng “học xong là quá tuổi nhập ngũ”, nhưng thực tế không phải lúc nào cũng đúng.
Theo quy định:
- Độ tuổi gọi nhập ngũ: 18 – 25 tuổi
- Nếu trước đó được tạm hoãn vì học đại học/cao đẳng chính quy: có thể gọi đến hết 27 tuổi
Người học trung cấp không được tạm hoãn, nên độ tuổi áp dụng vẫn là 18 – 25, không được kéo dài.
Những hiểu lầm phổ biến về hoãn nghĩa vụ khi học trung cấp
❌ Hiểu lầm 1: “Cứ là học sinh, sinh viên thì đều được hoãn”
➡️ Sai. Chỉ có học phổ thông, đại học chính quy, cao đẳng chính quy mới được hoãn.
❌ Hiểu lầm 2: “Đang học, có giấy báo nhập học là được miễn gọi”
➡️ Sai. Trung cấp không thuộc diện tạm hoãn.
❌ Hiểu lầm 3: “Chỉ cần xin nhà trường giấy xác nhận là đủ”
➡️ Giấy xác nhận học trung cấp không có giá trị hoãn nghĩa vụ.
❌ Hiểu lầm 4: “Cứ học nghề là sẽ không phải đi nghĩa vụ”
➡️ Sai. Học nghề không nằm trong nhóm được tạm hoãn.
Khi nào học trung cấp cần đặc biệt lưu ý?
Nếu bạn đang học mà nhận được:
- Lệnh sơ tuyển
- Lệnh khám sức khỏe NVQS
- Lệnh gọi nhập ngũ
Bạn cần:
- Chấp hành đúng thời gian
- Chuẩn bị giấy tờ cá nhân và chứng nhận liên quan
- Trao đổi với nhà trường để sắp xếp việc bảo lưu kết quả học tập
- Nếu có lý do chính đáng thuộc diện tạm hoãn khác, cần chuẩn bị hồ sơ chứng minh theo quy định
Việc không chấp hành có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự nếu chống lệnh hoặc trốn tránh.
Cần tư vấn hồ sơ tạm hoãn, liên hệ luật sư Đỗ Gia Việt hỗ trợ miễn phí
Nếu bạn:
- Không biết mình có được tạm hoãn hay không
- Không rõ quy trình chuẩn bị hồ sơ
- Bị từ chối tạm hoãn và muốn khiếu nại
- Gặp vướng mắc khi tiếp xúc với Hội đồng NVQS
Hãy liên hệ đơn vị pháp lý uy tín để được hướng dẫn đúng luật và tránh rủi ro. Công ty Luật Đỗ Gia Việt là một trong những công ty luật sư uy tín tại Hà Nội, văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội, với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong các lĩnh vực dân sự, hành chính, nghĩa vụ quân sự, đất đai.
Chúng tôi sẵn sàng tư vấn:
- Miễn phí bước đầu
- Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ tạm hoãn
- Giải thích rõ quyền lợi của bạn
- Đồng hành xử lý tình huống phát sinh
Vì vậy, nếu bạn đang băn khoăn về hồ sơ, thủ tục hoặc cần rà soát xem mình có thuộc trường hợp tạm hoãn khác hay không, hãy chủ động tìm đến chuyên gia pháp lý để được hướng dẫn đúng ngay từ đầu. Công ty Luật Đỗ Gia Việt luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn với sự tận tâm, chính xác và hiệu quả trong từng trường hợp cụ thể.
